Onca dalgayı göze alan girişimcinin hayali; istihdam yaratmak, ülkesine vergi vermek, kamu ve topluma fayda sağlamaktır. Farklı ve lider ruhlu olan bu kişileri alkışlamak gerekir.
Ülkemizde iki milyondan fazla şirket sahibi bulunuyor. Buna esnaf ve sanatkarları da eklediğimizde yaklaşık 4 milyonu buluyor. Bunlar, sosyal güvence kapsamında Bağ-Kur primi ödemek zorunda olan kişiler.
Bağ-Kur sigortalılığı 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası’nın 4B’si olan kişilerdir. Bu kapsama giren grupları kısaca özetlemek gerekirse; ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, şirket ortakları, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, kollektif şirketlerin ortakları, adi komandit şirketlerin ortakları, limited şirket ortakları, köy ve mahalle muhtarları, at yarışları hakkında kanuna tabi jokey ve antrenörler ve tarımsal faaliyette bulunanlar 4B sigortalı yani Bağ-Kur kapsamında yer almaktadır. Görüldüğü gibi oldukça geniş bir kesim bu grupta yer alıyor. 2022’de aylık Bağ-Kur prim ödemesi 1900,80 TL iken, 2023’te bu rakam 2952,36 TL olarak belirlenmiştir. Başta esnaflar olmak üzere, birçok girişimci küresel kriz nedeniyle Bağ-Kur primi ödemekte zorlanmakta hatta birçok esnaf düzenli prim yatıramamaktadır.
MİLYONLARI SEVİNDİRECEKTİR
Diğer taraftan 4A’lı eski adıyla sigortalı olan kişiler ile 4B olan Bağ-Kur’luların emeklilik sürecinde ciddi farklılıklar bulunmaktadır.
Örneğin kadınlarda Bağ-Kur için 7200 gün, erkeklerde ise 9000 gün prim ödenmesi gerekmektedir.
Oysa SGK’da 5000 ile 7200 gün arasında prim ödeyenler emekli olabilmektedir.
İlaveten 4A sigortalı olan Prime Esas Kazancını (PEK Tutarı) dilediği şekilde yatırma imkanı vardır. Şöyle ki; yüksek maaş alan bir çalışan için, 2023 PEK tavanı üzerinden yani 75 bin 60 TL prim yatmaktadır. Düşünsenize, bir patron kendisi için aylık 2952,36 TL Bağ-Kur primi öderken, yanında çalıştırdığı eleman için tavandan prim yatırabilmektedir. Burada bir düzenlemeye ve esnekliğe ihtiyaç duyuluyor.
İzmirli Mali Müşavir Hatice Uman Paçal ile konuyu değerlendirdik. Paçal, “Şirket patronları, girişimciler, esnaflar, Bağ-Kur’da yeni düzenleme istiyor. Aslına bakarsanız bu düzenlemeye uzun yıllardır ihtiyaç var. Çok yüksek vergi veren şirket patronlarının bile Bağ-Kur’lu olması, prim oranlarının sınırlı tutulması onca istihdam ve vergi yükünü sırtlanan mükelleflerimiz için haksızlık. Bu aynı zamanda emekli aylıklarının da düşük kalmasına yol açıyor. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ın Bağ-Kurlular için düzenleme yaptırması milyonları sevindirecektir” dedi.
KAYIT DIŞI ÇALIŞMANIN ZARARI
Diğer taraftan KOBİ Danışmanı Melike Sözener ise, “Başta KOBİ’lerde olmak üzere, Bağ-Kur’da düzenlemeye ihtiyaç var. Çünkü girişimcilerin çoğu Bağ-Kur primi ödeyemediği için ya kayıt dışına yöneliyor ya da işyerini bir yakınına devrederek başka bir yerde sigortalı olmanın arayışlarına giriyor. Kayıt dışı çalışanların olması ekonomi çarklarına gerçekten ciddi zarar vermektedir. Acilen bir düzenlemeye ve girişimcileri sevindirecek formüllere ihtiyaç var” diyor. Esnaflar yeni yılla birlikte TÜFE’ye oranla gerçekleşecek kira artışlarının stresini yaşıyor. Geçen yıl konutta yapılan yüzde 25 kira artış sınırının işyeri kiraları için de getirilmesi talep ediliyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK), ülkemizde 2 milyon 151 bin 625 esnaf bulunduğunu açıkladı. Beklenen düzenleme, ekonominin kılcal damarları olan esnaf ve sanatkarlar için can suyu olacak ve köklenmesini sağlayacaktır.
Girişimcilerin önünü açmak, ülkemizin kalkınması için yolun açılması demektir. Özel sektör çatı kuruluşu olan TOBB’un düzenli aralıklarla kamuoyu ile paylaştığı “açılan/ kapanan şirket” sayılarında, kapanan şirketleri engellemek adına girişimcilerin sesini dinlemek; istihdamın, kalkınmanın ve katma değerin artması açısından önemlidir.