Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından, ekonominin itici gücü olan KOBİ’lere kadar geniş bir yelpaze tarafından kullanılan faktoring sektörü, reel sektörün yanında yer almayı sürdürüyor. 2021’de yüzde 34.4’lük artışla 200 milyar liralık işlem hacmine ulaşan sektör, bu yılın ilk yarısında gaza bastı. Faktoring sektörü, Türkiye ekonomisinin küresel resesyon endişelerinin hakim olduğu yılın ikinci çeyreğinde gerçekleştirdiği yüzde 7.6’lık büyümenin lokomotifi olan ihracatın finansmanında da etkin bir rol üstlendi.
HACİMDE % 85.1 BÜYÜME
Finansal Kurumlar Birliği (FKB) ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, faktoring sektörünün 2021’in ilk yarısına göre işlem hacmi yüzde 85.1 artarak 164 milyar 831 milyon liraya çıktı. Böylece faktoring sektörü, 2021’in tamamında ulaştığı 200 milyar liralık cironun yüzde 83’ünü, bu yılın ilk yarısında ulaşmış oldu. Sektör analistleri, bu yılın tamamında cironun 300 milyar lirayı aşacağı tahmininde bulunuyor. Özellikle Türkiye ekonomisinin de lokomotifi olan ihracattaki güçlü seyrin, faktoring sektörüne de yansıyacağına dikkat çekiliyor.
İHRACAT ÖN PLANA ÇIKTI
KOBİ’ler başta olmak üzere reel sektöre desteğini kesintisiz sürdüren faktoring sektöründe ilk altı ayda ihracat faktoringİ ve tedarikçi finansmanı büyümenin lokomotifi oldu. Bu bağlamda özellikle Türk faktoring şirketlerinin global pazarda adından sıkça söz ettirdiği dikkat çekti. Fakat buna karşılık, 2021’de global ihracat faktoring hacminin yüzde 53 büyümesine rağmen, faktoring sektörü alacaklarının Türkiye’de bankacılık dahil tüm finans kesiminin içindeki payının giderek küçüldüğü ve yüzde 1’lere gerilediği görülüyor.
86.1 MİLYARLIK AKTİF BÜYÜKLÜK
Faktoring sektörünün alacakları yüzde 70.8’lik büyüme ile 80.1 milyar liraya ulaşırken, özkaynakları yüzde 26.2 artarak 12.4 milyar TL olarak gerçekleşti. Sektörün aktif büyüklüğü ise 86.1 milyar TL olarak gerçekleşti. Faktoring sektörünün, 2022’yi büyümeyle kapatacağını belirten analistler, KOBİ ve ihracatçıların ihtiyacına yönelik çalışmaların geliştirilerek devam edeceğini ifade ediyor. Faktoring sektöründe 52 şirket faaliyet gösterirken, 3 bin 956 personel istihdam ediliyor. Sektörün müşteri sayısı, haziran sonu itibarıyla 76 bin 856 seviyesinde bulunuyor. Sözleşme sayısı da 107 bin 254 olarak gerçekleşti.
ÜÇ TEMEL HİZMET VERİLİYOR
Faktoring şirketleri müşterilerine garanti, tahsilat ve finansman olmak üzere üç temel hizmet sunuyor. Faktoring, alıcının finansal nedenlerden dolayı ödeyememe riskini üstlenerek satıcının vadeli satışlarından doğan alacaklarını garanti altına alır, işletmelerin ticari risklerini azaltır. Satıcının, faktoring şirketine devrettiği alacaklar, faktoring şirketinin alacağı haline dönüşür ve tahsilatı faktoring şirketi tarafından yapılır. Faktoring şirketi müşterisine sunduğu tahsilat hizmeti sayesinde işletmelerin kendi faaliyetlerine odaklanarak sürdürülebilir ve güvenli büyüme fırsatı yakalamasına destek olur.
KAYITDIŞI İLE ETKİN MÜCADELE
FKB tarafından 2015’te kurulan Merkezi Fatura Kaydı Sistemi (MFKS), aynı ticari alacağın mükerrer temlik ve finansmanını engelleyerek kayıt dışı ekonomi ile mücadeleyi destekliyor. Halihazırda ülkemizdeki tüm faktoring şirketleri ve bankacılık sektörünün büyük kısmını temsil eden 26 banka olmak üzere toplam 78 finansal kuruluşun, faktoring işlemlerine konu olan alacaklar ile ilgili her türlü belge ve bilgiyi kaydettiği MFKS’de, kayıt esnasında yapılan mükerrerlik, tutar aşımı gibi kontroller sayesinde, 2022 Mart ayı itibarıyla 1.2 milyona yakın riskli işlem engellendi. Ayrıca, 2015 yılında 123.2 milyar TL tutarında 5.5 milyon adet alacak belgesinin girişinin yapıldığı MFKS’ye kayıt edilen fatura sayısı 2022 Mart ayı itibarıyla toplam 1 trilyon 242 milyar TL tutarında 36 milyon adet belgeye ulaştı.
NİÇİN FAKTORİNG?
Firmaların alıcı ve satıcı tarafında ticaret hacmi yükselir. Firmaların vadeli alışveriş imkânları artar. Firmalar ticari işlem anlamında alıcı ve satıcının takip, tahsilat, kayıt gibi iş yükünden kurtulurlar. Firmaların büyümesi dış kaynaklar yerine yapılan ticari satışlarla gerçekleşmiş, kaynaklar optimum kullanılmış olur. Firmaların şirket işlem kayıtları azalır. Çünkü fatura, muhasebe kayıtları faktor tarafından yapılır. Firmaların bilançolarını sadeleştirir. Stoklar, alacaklar, borçlar azalır bilançolar likit hale gelir. Firmaların bilançoları likit olduğu için bilanço raytingleri artar, finansal piyasalarda gerek itibar gerekse maliyetler açısından avantajlı hale gelirler. İthalat ve ihracat tarafında, bütün riskleri faktor üstlendiğinden doğabilecek kur, politik sorunlar, transfer gibi riskler ortadan kalkar. İhracat işlemlerinde farklı ülkelerdeki alıcılarla ilgili istihbarat ve alıcılara kolay ulaşma imkânı sağlar.