Türkiye’de 4.3 milyon küçük ve orta ölçekli işletmenin bankalara olan borcu katlanarak büyürken, 133 bin 122 işletme borcunu ödeyemediği için yasal takibe alındı.
Yüksek enflasyon, kurlardaki artış ve canlı taleple birlikte satış ve kârlılıkta önemli artışlar sağlarken; küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) faaliyet kârının büyük bir kısmı finansman giderlerine gidiyor ve gittikçe özkaynakları azalıyor. KOBİ’lerde borçlanma önemli ölçüde hızlanırken vade yapısı da kısalıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 2022 yılı Temmuz sonu itibarıyla açıkladığı ‘KOBİ Kredileri’ raporu, küçük ve orta boy işletmelerin ciddi ve düzenli artan bir borç yükü altında olduğunu gösterdi.
BORÇ YÜZDE 72 BÜYÜDÜ
Verilere göre, Temmuz 2021-Temmuz 2022 dönemini kapsayan bir yılda KOBİ niteliğindeki şirketlerin toplam nakdi kredi hacmi Temmuz 2022’de geçen yıla kıyasla yüzde 72 artarak 1 trilyon 554 milyar liraya ulaştı. Bu kapsamda mikro işletmelerin borcu yıllık yüzde 53.1 artışla 429.4 milyar lira, küçük işletmelerin borcu yüzde 80.3 artışla 522.7 milyar lira ve orta büyüklükteki işletmelerin borcu yüzde 80.7 artışla 601.8 milyar liraya çıktı. Temmuz itibarıyla 4 milyon 300 bin 234 küçük ve orta ölçekli işletmeye ait ortalama kredi borcu 361 bin 384 lira olarak hesaplandı. Ortalama borç bir yıl önce 222 bin 640 lira idi. Mikro işletmelerin ortalama kredi borcu yıllık yüzde 43.1 artışla 117 bin 272 liraya, küçük işletmelerin yüzde 78.5 artışla 1 milyon 53 bin 112 liraya ve orta büyüklükteki işletmelerin yüzde 83.5 artışla 4 milyon 238 bin 300 liraya çıktı.
350 bin 151 işletme zorda
Öte yandan yine Temmuz 2022 sonu itibarıyla takipteki (batık) toplam nakdi kredi büyüklüğü 60.9 milyar lira olarak hesaplandı. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 57.8 milyar liraydı. Bu durumdaki toplam müşteri sayısı ise 286 bin 353’ten 350 bin 151’e yükseldi. Borcunu ödeyemediği için yasal takibe alınan mikro işletmelerin sayısı yüzde 36.6 artarken, yasal takipteki küçük işletme sayısı yüzde 21.2, orta büyüklükte işletme sayısında yüzde 28.1 gerileme yaşandı.