Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Sektör Meclisleri İstişare Toplantısı, TOBB İkiz Kuleler Konferans Salonu’nda düzenlendi.
Merkez Bankası olarak son dönemde yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı destekleme noktasında oynadığımız rol firmaların kullandıkları krediler ile çarpıcı bir şekilde ortaya çıkmaktadır”
Yatırım ve ihracat kredilerinin toplam ticari krediler içerisindeki payının yüzde 28’e yaklaşarak son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştığının altını çizen Kavcıoğlu, “Merkez Bankası olarak son dönemde yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı destekleme noktasında oynadığımız rol firmaların kullandıkları krediler ile çarpıcı bir şekilde ortaya çıkmaktadır” dedi.
Toplantıya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu ve TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun yanı sıra TOBB bünyesinde faaliyet gösteren 65 sektör meclisinin başkanları ve üyeleri katıldı.
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu burada yaptığı konuşmasında, çevrimsel etkilerden arındırıldığında Türkiye ekonomisinin 2004 yılından bu yana ilk defa ve üst üste iki çeyrek boyunca cari fazla verdiğini hatırlatarak, “Bir başka deyişle, bu yeni denge, küresel enerji ve emtia fiyatları normalleşme eğilimine girdiğinde ekonomimizin cari fazla verme kapasitesine ulaşmasına, kısa vadeli finansman ihtiyacının asgariye inmesine ve ihracata dayalı büyümeye işaret etmektedir. Bu durum, ülkemiz için yeni bir dönemin başlangıcını oluşturmaktadır” dedi. Merkez Bankası olarak uyguladıkları politikalarla enerji fiyat artışları tarafından gölgelenen ve verilerle tespit edilen durumu fırsat olarak nitelendiren Kavcıoğlu, bu durumun kalıcı olmasını sağlama konusunda kararlı olduklarını dile getirdi.
Merkez Bankası tarafından yapılan düzenlemelerin etkisi ile ihracatçılara üretimlerini artırmaya yönelik daha elverişli finansal koşulların sağlandığını değerlendirdiklerini dile getiren Kavcıoğlu, “Türk lirası cinsi ihracat ve yatırım kredileri, 2022 yılı başından itibaren hızlı bir artış göstermiştir. Aralık 2021-Mayıs 2022 döneminde Türk Lirası ticari krediler 618 milyar lira artarken, bu artışın 154 milyar lirası ihracat ve yatırım kredilerindeki artıştan kaynaklanmıştır” diye konuştu.
“KOBİ KREDİLERİ YILIN İLK ALTI AYINDA 2021 YILININ AYNI DÖNEMİNİN ÜZERİNDE”
Geçtiğimiz yılın ilk altı ayında lira firma kredi net kullandırımının 75,6 milyardan 2022’nin aynı döneminde 11 katına çıkarak 820 milyar liraya yükseldiği bilgisini veren Kavcıoğlu, “Yabancı para dahil tüm kredilerin 2021-2022 ilk yarısındaki kullandırım büyüme oranı kur etkisinden arındırılmış olarak yüzde 500’e yakın şekilde gerçekleşmiştir. 2022 yılının ilk yarısında sağlanan krediler 2021 yılının tümünün neredeyse 3 katına ulaşmıştır. KOBİ kredileri ise yılın ilk altı ayında 372,8 milyar lira ile 2021 yılının aynı dönemindeki 27,3 milyar liranın oldukça üzerindedir” ifadelerini kullandı.
Bankacılık sektörünün likidite, sermaye yapısı ile kredi riski görünümündeki olumlu seyri artırdığını aktaran Kavcıoğlu, uluslararası olarak takip edilen likidite karşılama oranlarının toplam ve yabancı para olarak yasal seviyelerin üzerinde olduğunu söyledi. Kavcıoğlu, Türk bankacılık sektörünün yılın ilk yarısında vadesi gelen sendikasyon kredilerini yüzde 100’ün üzerinde bir oranla yenilediğini ifade etti. Bankacılık sektörünün kar oluşturma kapasitesinin yüksek seyrettiğini ifade eden Kavcıoğlu, sektörün net dönem karının bu yılın ilk yarısında 169 milyar lira ile geçen yılın aynı dönemine göre 5 kat artarken, özkaynak karlılığının yüzde 30’a yükseldiğini söyledi.
Merkez Bankası Başkanlığına atandıktan sonra 20 milyar dolarlık reeskont limitinin 30 milyar dolara çıkardıklarını anımsatan TCMB Başkanı Kavcıoğlu, şöyle devam etti:
“Tabana yaygın bir şekilde kullanımını önem verdik. Bugün böyle avantajlı bir kredinin hala talep görmesi ve bu taleplerin de karşılanması noktasında elimizden gelen bütün gayreti göstereceğimizi ifade etmek istiyorum. Onun için biz de bu limitin 10 milyar dolarını tüm özel ve kamu sektöründeki bankalara açtık, limitleri verdik. Size ve bize hepimize düşen görev bu kredinin hedefli olarak en sağlıklı bir şekilde doğru yerlere doğru firmalara ulaşmasıdır. Bizim çabamız budur. Bunda da kısmen başarılı olduk. Hep birlikte amacına uygun bir şekilde amacına ulaşması için el birliği ile devam edeceğiz.”
2021’in ilk yedi ayında kıyasla bu yılın aynı döneminde reeskont kredisi kullanan firma sayısının 2 bin 363’ten 4 bin 812’ye yükseldiğini ifade eden Kavcıoğlu, kredi kullanım tutarının ise 11,04 milyar dolardan 11,95 milyar dolara yükseldiğini dile getirdi.
REESKONT KREDİSİ KULLANIMLARI İÇERİSİNDE KOBİ PAYI, YÜZDE 6’DAN YÜZDE 20’LERİN ÜZERİNE ÇIKTI
Reeskont kredisi kullanımlarının tabana yayılmasına yönelik yapılan çalışmalar neticesinde 2022 yılı başında bu yana toplam kredi kullanımı içerisinde KOBİ’lerin payının istikrarlı bir şekilde arttığını kaydeden Kavcıoğlu, “2022 yılı Ocak ayı sonunda reeskont kredisi kullanımları içerisinde yüzde 6 olan KOBİ payı, 2022 yılı Temmuz ayı itibarıyla yüzde 20’lerin üzerine çıkmıştır. Bu dönemde KOBİ reeskont kredisi kullanan firma sayısı bin 880’den 3 bin 439’a firmaya yükselmiştir” diye konuştu.
İhracat kredilerine erişim konusunda yaptıkları düzenlemelerin KOBİ’leri olumlu etkilediğini savunan Kavcıoğlu, “Liralaşma stratejimiz ile reeskont yüzde 90’lara çıkan Türk lirası kredi kullanımı içerisinde KOBİ’lerin payı ise yüzde 50’lere ulaşmıştır. KOBİ’lerimizin yüksek ihracat performansı nedeniyle bu durum reeskont programımızın cari dengeyi destekleme kapasitesini de olumlu etkilemiştir. Yeni ekonomi modelimizde, cari fazlaya destek olacak hedefli kredi politikalarımızla ülke ekonomimiz için en verimli sonuçları almaya odaklanmış durumdayız. Tüm düzenleme ve kararlarımızı da bu doğrultuda alıyoruz” dedi.
Kavcıoğlu, yaşanan enflasyonun temel belirleyicilerinin güçlü ve sürekli arz şoklarının, döviz kuru gelişmelerinin ve bunların etkisiyle bozulan fiyatlama davranışlarının olduğunu söyledi. Başkan Kavcıoğlu, Merkez Bankası olarak para politikası kararlarında yatırım ve üretimin artmasını sağlayacak ve sürdürülebilir cari denge hedefini destekleyecek finansal koşulların oluşumunu gözettiklerinin altını çizdi.