Ömer Fethi Gürer, bugün yaptığı yazılı açıklamada, icra dairelerinde derdest bulunan dosya sayısının son bir yılda 806 bin adet artarak 30 Eylül itibariyle 23 milyon 782 bine çıktığını belirtti. Tarım sektörünün bankalara olan kredi borcunun da ağustosta 11,6 milyar lira daha artarak 245 milyar liraya yükseldiğine dikkat çeken Gürer, şunları kaydetti:

“Çiftçilik, borç ile döner durumda. Çiftçi, hasat yaptığında ilaç, gübre ve tohum borçları ile banka kredi borçlarını ödemeye çalışıyor. Kredi ile üretimi sürdürebiliyor. Vatandaşlar, gelirlerinin yetmediği zorunlu harcama ve borç ödemelerini yapabilmek için hızla borçlanmayı sürdürüyor. Vatandaşların bankalara olan borcunda, 16-23 Eylül haftasında da 16,5 milyar liralık artış oldu. Son 5 ayda (6 Mayıs-23 Eylül arasında) vatandaşların bankalara olan borçlarında 225 milyar liralık artış yaşandı. Borcu borçla döndürerek yaşamaya çalışıyorlar. Ekonomik anlamda dar ve sabit gelirliler, yaşamlarında eksilen bir günün ardından ertesi gün daha da borçlanarak yaşamlarına devam ediyorlar.

Ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek, bilgi ve iletişim, gayrimenkul, mesleki-bilimsel ve teknik hizmetler ile idari ve teknik hizmetler gibi alanları kapsayan hizmet üretici fiyatlarında ağustosta bir önceki aya göre yüzde 4,89 oranında artış kaydedilmesi, sürecin her alanda artışla sürdüğünün göstergesidir.

“DAR GELİRLİ ‘YANDIM’ DİYE İSYANDA”

Vatandaşlar, gelirlerinin yetmediği zorunlu harcama ve borç ödemelerinde sorun yaşıyor. BDDK’nın verilerine göre, Ağustos 2022 sonu itibariye bankalarda, yurt içi yerleşiklere ait toplam 7,2 trilyon liralık Türk lirası ve döviz mevduatı bulunuyor. Bu mevduatın 4,9 milyar liralık kısmı ise içerisinde 1 milyon lira ve daha fazla mevduat bulunan toplam 670 bin hesapta kontrol ediliyor. Ağustos sonunda yüzde 68’e yükselen 1 milyon lira ve üzerindeki mevduatların toplam mevduat içerisindeki payı, çok değil, 2021 yılı sonunda yüzde 63 olarak hesaplanmıştı. Servet dağılımı adaletsizliğinin en önemli göstergelerinden biri olan mevduatın hesap dilimlerine göre dağılımı, Türkiye’deki servet dağılımı adaletsizliğinin giderek büyüdüğünü gösteriyor. Zenginlerin geliri katlarken yoksulluk giderek yaygınlaşıp artıyor. Sabit ve dar gelirli, ‘yandım’ diye isyanda, yaşamaya çalışıyor. Markete girip raflara dahi bakamaz durumdalar. Mutlu azınlık ise lüks yaşam içinde. Onların yaşamı ülke yaşamı gibi gösteriliyor, oysa binlerce hane devlet yardımı ya da hayırseverler ile sofraya bir kap yemek koymaya çalışıyor. Ailenin tüm fertleri güvencesiz, sürekliliği olmayan yevmiyeli işlerde çalışıp aç kalmama mücadelesi veriyor.

“6,4 MİLYON YENİ İCRA DOSYASI”

Ulusal Yargı Ağı (UYAP) üzerinden alınan verilere güre; bu yıl 1 Ocak-30 Eylül arasında icra ve iflas dairelerine UYAP üzerinden toplam 6 milyon 489 bin yeni dosya geldi. 5 milyon 272 bin dosya sonuçlandırıldı. Yeni gelen dosya sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,8 oranında arttı. İcra dairelerinde derdest bulunan dosya sayısı ise son bir yılda 806 bin adet artarak, 30 Eylül itibariyle 23 milyon 782 bine çıktı. Bu veriler, yaşamın nasıl daraldığının acı ve açık göstergesidir. İcrada işler arttı. Sofrada ekmek azaldı ve küçüldü. Yoksulluk yaygınlaşıyor. Zengin daha zengin olurken yoksullaşan sayısı artıyor. İcra daireleri işi artması, vatandaşın o kadar sorunlu yaşama sürüklendiğini göstergesi olur. İcra dairelerinin, dosya sayısında artış ile depoları da yetmez duruma erdi.

“KOBİLER DE ZORDA”

Küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ) bankacılık sektörüne olan kredi borçları, ağustosta 53,2 milyar lira daha artarak 1 trilyon 668 milyar liraya kadar çıktı. KOBİ’lerin kredi borçları, yılın ilk sekiz aylık döneminde ise 537,2 milyar lira artış kaydetti. KOBİ’lerin zamanında ödeyemediği için bankalar tarağından yasal takibe alınan borçları ise 60 milyar lira düzeyinde seyrediyor. Bu durum, KOBİ’ler içinde yaşadıkları sorunların göstergesidir.

“TARIMDA ÇİFÇİ REFAHI GERİLEDİ”

Tarım sektörünün bankalara olan kredi borcu da ağustosta 11,6 milyar lira daha artarak 245 milyar liraya kadar çıktı. Sektörün banka borçlarında, yıl başından bu yana ise 77,2 milyar liralık artış yaşandı. Tarım sektörünün bu borcunun 189,5 milyar liralık kısmı kamu bankalarından, 55,4 milyar liralık kısmı ise diğer bankalardan kullandıkları kredilerden meydana geliyor. Sektörün zamanında ödeyemediği için bankalar tarafından yasal takibe alınan borçları ise 3,5 milyar lira düzeyinde seyrediyor. Bu durum, çiftçinin içinde bulunduğu sorunlu sürecinde göstergesidir.”